فیلتر شنی استخر آلودگی ها و ذرات معلق موجود در آب مانند باکتری ها، گل، مواد آلی، رنگ، پالنکتون و ذرات ناشی از خوردگی را با فیلتراسیون فیزیکی آب از بین می برد. طراحی این دستگاه به صورت استوانه های تحت فشار صورت گرفته و درون آن با آنتراسیت یا شن سیلیسی پر می شود. یعنی لایه ای از ذرات درشت به منظور پیشگیری از گرفتگی روی نازل های فیلتر شنی به کار می رود. سپس بر روی آنها یک لایه از ذرات ریز قرار می گیرد. مواد و ذرات معلق با عبور آب از خلل و فرج میان ذرات شن موجود در فیلتر شنی، گیر می کند. سپس در خروجی فیلتر، آبی عاری از مواد آلوده خواهیم داشت.
البته انباشته شدن این ذرات در فیلتر می تواند افت فشار فیلتراسیون را منجر شود. در صورت بیش از حد شدن مقدار آن از یک حد معین، بایستی شستشوی صافی این فیلتر انجام گیرد. در این مقاله قصد داریم در رابطه با اینکه فیلتر شنی چگونه آب استخر را تصفیه می کند، مطالبی را ارائه دهیم.

فیلتر شنی چیست؟

در حقیقت فیلتر شنی را می توان مخزنی پر از شن در نظر گرفت که به سیستم فیلتراسیون استخر شما متصل خواهد شد. ذرات و گرد و غبار موجود در آب استخر، با عبور از بستر شن و ماسه، گیر کرده و به دام می افتند و از ورود مجدد آنها به استخر پیشگیری می شود. از این رو، آب استخر شفاف و زلال خواهد شد. سیلیس ماده ای است که در اکثر فیلترهای شنی مورد استفاده قرار می گیرد. ولی امکان به کار بردن ذئولیت یا شیشه نیز بدین منظور وجود دارد. جنس محفظه فیلتر شنی استخر از فایبرگلاس، فولاد ضد زنگ یا پلاستیک می باشد. برای اینکه این فیلترها توانایی تحمل فشار بالا را جهت انجام عمل فیلتراسیون داشته باشند، به صورت مقاوم ساخته می شوند.

بیشتر بخوانید: فیلتر شنی چیست؟

ساختار فیلتر شنی استخر

ساختار فیلتر شنی بسیار ساده بوده و بدنه آنها می تواند از جنس پلاستیک، فلز، فایبرگلاس و ... باشد. تعدادی نازل درون بدنه فیلتر به لوله های ورودی و خروجی متصل شده اند. در برخی موارد، نصب نازل فیلتر شنی بر روی یک صفحه صورت گرفته و یا به شکل شبکه ای به لوله ها متصل می شود. از دیگر اجزای فیلتر شنی، شیرهای کنترل آب هستند. این شیرها یا به صورت شیرهای چندراهه یکپارچه یا به شکل تکی می باشند.
فیلتر شنی از اجزای زیر تشکیل شده است:

• شیر هواگیر، لوله ها و نازل ها
• فشارسنج
• دریچه های بازرسی جهت دسترسی به فضای داخلی فیلتر
• شیر اتومات، دستی و نیمه اتومات جهت شستشوی معکوس
• اتصالات و شیرآلات برای آب های ورودی و خروجی.
• ورودی بکواش

بر اساس مطالب فوق باید بگوییم که فیلترهای شنی از بخش های اساسی و مهم تجهیزات استخر محسوب می شوند. در واقع، تصفیه فیزیکی انجام شده توسط این فیلتر، نخستین مرحله تصفیه آب به شمار می رود. جنس فیلتر شنی باید غیر فلزی و در برابر مواد شیمیایی مقاوم باشد. قبلاً ساخت فیلترها از فلز صورت می گرفت که مشکلاتی از قبیل ایجاد خوردگی در پوسته اپوکسی به علت سایش کلر، سیلیس و زنگ زدگی بدنه با گذشت زمان، پایین بودن سرعت خطی و به دنبال آن افزایش قطر فیلتر برای یک دبی مشخص و همچنین زیاد بودن حجم آب بک واش را به همراه داشت.
با گذشت زمان، فیلترهای غیرفلزی جای فیلترهای فلزی را گرفتند. این فیلترهای غیر فلزی که از متریالی همچون پلی پروپیلن، پلی اتیلن و غیره تشکیل شده اند، وارد بازار شدند. البته فیلترهای پلی استر تقویت شده با فایبرگلاس را می توان به جهت مقاومت زیاد در مقابل مواد خورنده ای همچون کلر، اسید و ازن بهترین و مناسب ترین گزینه در استخرهای شنا و جکوزی محسوب کرد.
فیلترهای غیر فلزی فاقد معایب فیلترهای فلزی بوده و هر یک از مدل های آنها از مزایای منحصر به فردی برخوردارند. از مزایای این فیلترها می توان به مواردی از قبیل مجهز بودن به شیر شش راهه بک واش مخصوص خود فیلتر، مقاوم در مقابل سایش سیلیس، داشتن سرعت خطی 50-30 متر بر ساعت در هر متر مربع، مقاوم در برابر مواد خورنده گندزدایی همچون کلر، کم بودن حجم آب بک واش نسبت به فیلترهای فلزی و غیره اشاره نمود.
گفتنی است که نباید فیلترهای پلی استر تقویت شده با فایبر گلاس را با فیلترهای پلیمری به این دلیل که هر دو از جنس غیرفلز بوده و بکارگیری آنها نیز رواج دارد، اشتباه گرفت. چرا که این دو فیلتر دارای تفاوت هایی از نظر نحوه ساخت و مواد اولیه و در نتیجه کیفیت بدنه فیلتر هستند. البته در کاتالوگ شرکت سازنده فیلتر، اطلاعات لازم در رابطه با جنس بدنه فیلتر وجود دارد.

بیشتر بخوانید: نصب فیلتر شنی

فیلتر شنی چگونه آب را تصفیه می کند؟

نحوه طراحی فیلتر شنی به نحوی است که کاربرد آن در زمینه های مختلف همچون فیلتراسیون و تصفیه آب و یا پساب های صنعتی می باشد. ولی کاربرد اصلی فیلتر شنی در استخرها است. علت اصلی کاربرد وسیع فیلتر شنی را می توان نگهداری آسان و ماندگاری بالای آن دانست. این فیلترها از یک تانک یا محفظه تشکیل شده اند که معمولاً از جنس فایبرگلاس است. داخل آنها نیز پر از شن و سنگریزه از جنس سیلیس قرار دارد. آب آلوده از طریق پمپ تصفیه استخر، وارد محفظه فیلتر می شود.
سپس ذرات معلق موجود در آب آلوده(ذرات درشت تر در لایه های بالایی و ذرات ریزتر در لایه های پایینی) گیر می کنند. به نحوی که آب شفاف و فاقد هرگونه آلودگی در آخرین لایه و در نزدیک کف محفظه فیلتر شنی به چشم می خورد. سپس این آب به داخل استخر از طریق شیر خروجی منتقل می شود. طراحی لایه های داخلی فیلتر به گونه ای است که توانایی جداسازی و تفکیک ذرات با سایز 20 میکرون و یا بزرگتر را از آب خواهد داشت. سیلیس دانه های غیر مسطح و ریزی است که به جهت برخورداری از چنین ساختاری قادر به گیر انداختن آلودگی ها، خاک و شن بوده و اجازه نمی دهد که این ذرات از لایه های زیرین دستگاه عبور کنند.

بیشتر بخوانید: نحوه تعویض شن فیلتر شنی

منظور از عمل بک واش فیلتر شنی چیست؟

در حقیقت بک واش به عملی اطلاق می گردد که با هدف احیای فیلتر شنی و برگرداندن آن به چرخه تصفیه آب استخر صورت می گیرد. همانگونه که می دانید عمل تصفیه آب استخر با گیر انداختن ناخالصی های فیزیکی درون منافذ بستر سیلیسی موجود در مخزن فیلتر شنی انجام خواهد شد. بنابراین با گذشت مدتی، خاصیت اولیه این بستر سیلیسی از بین می رود. تا وقتی که آزادسازی این آلودگی فیزیکی صورت نگیرد، کارایی فیلتر شنی عملاً از دست خواهد رفت.
از این رو، عمل شستشوی معکوس یا بک واش در فیلتر شنی انجام می شود. در این فرآیند، اقدام به عبور دادن جریان آب در جهت معکوس از داخل فیلتر می شود. تا اینکه جداسازی مواد زائد فیزیکی گیر کرده در منافذ بستر سیلیسی صورت گیرد. پس از این فرآیند، امکان بازگشت فیلتر به چرخه تصفیه استخر وجود دارد. در واقع عمل بکش، عکس عمل فیلتر به شمار می رود.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید فیلتر شنی

جمع بندی

همانگونه که می دانیم یکی از مسائل مهم و اساسی در هر استخری، شفافیت و سالم بودن آب درون آن است. از این رو، جهت دسترسی به این هدف از دستگاه های تصفیه آب استخر و انواع فیلتر شنی استفاده می گردد. در این مقاله در رابطه با نحوه کارکرد این فیلتر و ساختار آن جهت آشنایی هر چه بیشتر شما صحبت کردیم.